In detentie: bemiddelen in coronatijd

Bemiddelaars van Perspectief Herstelbemiddeling maken altijd persoonlijk kennis met een gedetineerde als die een verzoek heeft ingediend voor contact met het slachtoffer. Met de beperkingen door corona is dat nu niet mogelijk. Dit betekent gelukkig niet dat trajecten geen voortgang kunnen hebben. Een goede samenwerking met een medewerker in de PI, en vertrouwen in elkaars werk, is dan wel heel belangrijk. In overleg is vaak meer mogelijk dan je denkt.

Zo kon bemiddelaar Hassan El-Harrak, met behulp van herstelconsulent Evert Kampert van PI Arnhem, een telefonisch gesprek voeren met een dader van een aantal gewapende overvallen. De dader is vastberaden om met alle slachtoffers schoon schip te maken. Na een eerder traject vorig jaar, waarbij - toen nog mogelijk - een ontmoeting plaatshad in de gevangenis tussen dader en slachtoffer, bleken de slachtoffers om wie het nu gaat, alleen open te staan voor het ontvangen van een brief. En dat is ook onder de huidige omstandigheden goed te realiseren. Hassan: “De dader en de slachtoffers, twee bedrijfsleiders, vonden het fijn dat de zaak toch kon worden opgepakt. Inmiddels hebben de slachtoffers de brief van de dader gelezen en zijn nu bezig hun reactie op papier te zetten.”

Alles bekennen

Het delict waar het in deze zaak omgaat, valt de dader extra zwaar omdat hij vanuit zijn jeugd een speciale relatie heeft met de plek waar hij de overval heeft gepleegd. De betrokken bedrijfsleiders kent hij niet persoonlijk. Op advies van zijn advocaat ontkent hij aanvankelijk alle delicten, terwijl hij eigenlijk meteen spijt heeft. Hassan: “Hij wilde meteen vanaf het begin alles bekennen. Hij nam een andere advocaat en heeft dat vervolgens in hoger beroep gedaan. Voor de dader voelde het alsof de slachtoffers nóg een trap na zouden krijgen als hij zou blijven ontkennen. Hij kon niet leven met het schuldgevoel.”

Puinruimen

In de training Puinruimen die herstelconsulent Evert Kampert in PI Nieuwegein en Arnhem organiseert, en waar Perspectief een bijeenkomst in verzorgt, hoort de dader voor het eerst over herstelbemiddeling. Nog voor zijn hoger beroep heeft hij een gesprek met Hassan. Later ontmoet hij in de gevangenis één van de slachtoffers die ook op de zitting aanwezig was. Die geeft na het gezamenlijke gesprek aan dat het contact hem goed heeft gedaan. Hij aanvaardt de excuses en is blij dat hij is ingegaan op het verzoek van de dader.

Spijt

De slachtoffers in de zaak die nu loopt, zijn niet bij de zittingen geweest. Voor de dader is het belangrijk dat hij hun een brief kan sturen. Hassan: “Hij gaf aan: ‘ik ben al afgestraft en win er niets mee. Omdat deze mensen niet op de zitting waren, hebben ze niet gehoord dat ik spijt heb. Ik wil dat ze dat weten’.” De slachtoffers zijn blij met zijn brief. Hassan: “Onzekerheden die er nog waren, zijn weggenomen en de leegte is gevuld, zoals één van hen het zei. Hij geeft aan de dader niet helemaal te kunnen vergeven, maar heeft nu wel meer begrip voor wat er is gebeurd.”

Corona

Het hielp in deze zaak dat Hassan de dader al kende. Daardoor was het makkelijker het nieuwe traject voort te zetten ondanks de strikte coronamaatregelen. Maar zegt hij: “Bellen kan altijd en het is altijd goed om te horen wat iemand te zeggen heeft. Had ik de dader niet gekend, dan was het beter geweest als we hadden kunnen beeldbellen, maar het is niet per se nodig. Het gaat ook om de vragen die je stelt. Je kunt dan toch een inschatting maken of je de zaak kunt voortzetten en als ik twijfel kun je altijd nog voorstellen elkaar toch te zien zodra dat weer mogelijk is. De goede samenwerking met Evert helpt daarbij natuurlijk ook. Je kent elkaar inmiddels goed en hij is niet te beroerd om wat harder te rennen voor iemand. Dat is fijn en soms ook nodig.”