"Tegen de veroorzaker zei ik: 'Ga verder met je leven'"

Anneke (63) ging in gesprek met de mede-veroorzaker van het ongeluk, en zei: “Ga alsjeblieft verder met je leven’, zei ik, ‘maak er wat moois van.”

Het ongeval

Anneke stond op 25 november 2016 met de fiets aan haar hand op de vluchtheuvel te wachten tot zij het laatste deel van de drukke weg kon oversteken. Een automobilist, een meneer, stopte en wenkte dat zij kon gaan. De vrouw in de auto achter de meneer zag echter te laat dat hij voorrang verleende en kon hem niet meer ontwijken. De eerste automobilist schoot hierdoor naar voren en schepte Anneke, die met haar hoofd hard op het asfalt terechtkwam. Een traumahelikopter bracht haar naar het Radboud UMC, waar zij direct is geopereerd om de zwelling in haar hersenen te doen afnemen. Anneke kampt nu met de gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel.

“In éen minuut kan je leven volledig veranderen”, vertelt Anneke. “Hiervan ben ik me altijd erg bewust geweest. Voor mijn man en mij was dit reden om te genieten van elke dag en niet te wachten tot ons 65e. Maar hoezeer je leven kan veranderen in een paar tellen, had ik niet kunnen vermoeden. Vroeger was ik zo’n bezige bij: van oppassen op mijn kleinzoons tot poetsen bij mijn broers. En dit gaat tot mijn grote verdriet niet meer. Toch neem ik het ongeluk niemand kwalijk.

Echtgenoot Martien: “De artsen gaven nauwelijks hoop op herstel en zien het als een wonder dat Anneke er nu zo bij zit. Na twaalf dagen kwam zij bij, al weet zij daar niets meer van. Voor mij was het belangrijk om precies te weten wat zich heeft afgespeeld rond het ongeluk. Ook Anneke vindt het fijn om de mensen die betrokken zijn geweest te ontmoeten. Zo ook de automobiliste uit de tweede auto.” “Ik wilde haar graag leren kennen”, vult Anneke aan. “Haar zeggen dat ik weet dat zij het niet met opzet heeft gedaan. Het was een ongeluk.”

Martien: “Via de familieagente die ons begeleidt sinds het ongeluk hebben we met de automobiliste een afspraak gemaakt. Hierbij zou ook de agente aanwezig zijn. Helaas zegde de automobiliste af, ze kon het nog niet aan. Met onze contactpersoon bij LetselCare kwamen wij hierover te spreken en zij wees ons op het bestaan van Perspectief Herstelbemiddeling. Door de politie zijn wij naar hen doorverwezen. Kort daarna kwam Perspectief-bemiddelaar Maud bij ons thuis om te praten over het hoe en waarom van onze wens. Met deze informatie wendde zij zich tot de automobiliste, die alsnog instemde met een ontmoeting.”        

Voor alle betrokkenen was het een nare ervaring

Anneke: “We spraken in de voorbereiding met elkaar af dat we het niet over de juridische nasleep van het ongeluk zouden hebben, omdat het onderzoek nog liep. Nu had ik die behoefte ook niet. Ik vond het vooral fijn om met deze vrouw in contact te zijn. Maud gaf mij bij de ontmoeting als eerste het woord, ik had het gesprek immers aangevraagd. Ik heb toen ook gezegd dat het voor alle betrokkenen, ook voor haar, een nare ervaring is geweest. Zij vertelde op haar beurt hoe schuldig zij zich voelt, dat ze ’s nachts vaak wakker schiet door beelden van het ongeluk en de slaap niet meer kan vatten.”

“Ik was vooral getroffen door het feit dat er geen bijstand is geweest voor haar”, zegt Martien. “Zij heeft de dag na het ongeluk zowel de politie als het ziekenhuis gebeld om te vragen hoe het met Anneke ging en vanuit privacyoverwegingen is haar geen antwoord gegeven. Dit moet vreselijk zijn geweest.”

Anneke: “Het was een heel emotioneel gesprek. Ik hoop dat zij gemerkt heeft dat ik niet boos ben. ‘Ga voortaan alsjeblieft met een gerust hart slapen’, heb ik gezegd. En: ‘Ga verder met je leven. Maak er wat moois van.’ Dat doe ik ook zo goed en kwaad als het gaat. Ik moet mijn dagen zorgvuldig indelen, ben nog steeds intensief aan het revalideren en mijn grenzen aan het onderzoeken met hulp van een specialist in niet-aangeboren hersenletsel. Ook op andere vlakken zoals het huishouden krijgen wij ondersteuning. Toch weerhouden al deze veranderingen mij er niet van om te genieten van het leven. Ik ben blij dat ik de medeveroorzaakster heb leren kennen, en wat mij betreft staat er altijd een bakkie koffie voor haar klaar.”

Maud, bemiddelaar bij Perspectief Herstelbemiddeling

“Via een verwijzing van de politie bereikte mij het verzoek van Anneke om in gesprek te gaan met de veroorzaakster van het ongeluk. Bij beiden ben ik langs geweest voor een gesprek. Zo’n gesprek is vertrouwelijk, ik koppel datgene terug aan de andere partij wat ik met de gesprekspartner overeen ben gekomen. Mijn rol is neutraal, ik bewaak de wensen en behoeften van beide partijen. Voor de automobiliste was het vooraf fijn om te horen dat Anneke haar niets kwalijk neemt en haar vooral wilde leren kennen. Deze vrouw voelt zich enorm schuldig, ook op haar heeft het ongeluk een enorme impact gehad. Ik sprak met beiden af dat wij het niet over waarheidsvinding rondom het ongeluk zouden hebben, het politieonderzoek liep immers nog. Dit maakte dat het voor de veroorzakende partij veilig genoeg was om elkaar te ontmoeten.”

Beide vrouwen zeer blij met het gesprek

“De voorbereiding naar het uiteindelijke bemiddelingsgesprek is intensief. Zo kan niemand verrast worden door wat de ander gaat zeggen. Het gesprek vindt altijd plaats op een neutrale locatie. Beide partijen kunnen een steunfiguur meenemen. Voor Anneke was dit haar echtgenoot, voor de automobiliste een familielid. Ook met hen maak ik afspraken over hun inbreng. Anneke leefde tijdens het gesprek erg met de automobiliste mee, vroeg hoe zij het ongeluk had ervaren en wat het voor haar had betekend. Ook voor haar zijn de gevolgen ingrijpend. Daarnaast wilde de automobiliste graag weten hoe het Anneke sinds het ongeluk was vergaan. Beide vrouwen gaven aan het einde van de ontmoeting aan, zeer blij te zijn met het gesprek en gingen met uitwisseling van persoonsgegevens uit elkaar.”

“Ik maak vaak mee dat deelnemers zich na het contact opgelucht of minder angstig voelen. Het is een groot goed wanneer je als veroorzakende partij ook erkenning en begrip krijgt van het slachtoffer. Het helpt een volgende stap te zetten, waardoor er weer (een ander) perspectief ontstaat: voor beide partijen.”