In gesprek met elkaar tijdens Corona

Bemiddelaars over de Corona-beperkingen en bemiddelen

De Corona-beperkingen hebben uiteraard invloed gehad op ons bemiddelingswerk. Afspraken konden moeilijker worden gemaakt en daardoor duurden trajecten vaak langer. Maar de bemiddelaars lieten zich niet weerhouden door de maatregelen en zijn gewend om altijd te kijken naar wat er wél kan. De bemiddelingen konden het afgelopen jaar voor het overgrote deel doorgaan en waar mogelijk, afgesloten worden met contact tussen betrokkenen. Hoe deden bemiddelaars hun werk afgelopen Coronajaar? Drie bemiddelaars aan het woord.

 

Jan-Arie van der Werf

“Ik ben gewoon doorgegaan en heb natuurlijk goed opgelet,” aldus Jan-Arie, die al bijna veertien jaar bemiddelaar is bij Perspectief. “De plekken veranderden wel. En soms vond iemand het te gevaarlijk of vond ik het zelf te link.” Buiten bleek vaak een oplossing. “Ik heb zoveel mogelijk in de buitenlucht afgesproken: in heel veel tuinen gezeten, met zo min mogelijk kinderen die konden meeluisteren. Ook kon ik vaak in de kantoren van Slachtofferhulp terecht. Die werden nauwelijks gebruikt en beschikken over grote ruimtes. En bij een grote zaak op een Waddeneiland konden we gebruik maken van een muziekcentrum. Je moet het gewoon vragen, mensen laten meedenken en organiseren. Toen ik uitlegde aan de leiding wat we gingen doen zeiden, ze meteen: tuurlijk, dat gaan we regelen!’ Ik had ook kunnen zeggen: we doen alles op afstand, maar ik denk dat zeker één van de drie slachtoffers dan niet het gesprek was aangegaan.

Het wordt echt gewaardeerd dat je de moeite doet.

Eén keer heb ik een gezamenlijk gesprek online gedaan. Dat werkte niet echt voor mij. Ik heb daarna nog twee keer face to face met het slachtoffer en de dader gesproken, en daarna nog een keer met de ouders erbij.” Betrokkenen zien volgens hem goed dat je je best doet om het mogelijk te maken. “Het wordt echt gewaardeerd dat je de moeite doet. Mensen voelen zich vaak zó niet gehoord, dus dan waarderen ze dit extra. Ook als je op bezoek gaat in de Penitentiaire Inrichting: mensen zijn hartstikke blij als je langskomt. En bij de portier heb ik een keer uitgebreid uitgelegd wat we doen. Dat je ook met belangrijke vragen van het slachtoffer komt. Dan wordt er echt moeite gedaan. En soms is het maar één vraag. Zoals: was het wapen wel of niet geladen?”

Désirée Dijk

“Bij de eerste lockdown dacht ik: dit kan een uitdaging worden. Maar uiteindelijk waren dat er niet zo veel.” Aan het woord is Désirée, die bijna vier jaar bemiddelaar is bij Perspectief. “Gesprekken zijn wel eens uitgesteld of doorgegaan zonder een steunfiguur. Maar je merkt dat mensen gewoon heel graag face to face contact willen hebben. Dus hebben we gezocht naar oplossingen, waarbij ik me wel aan de regels hield. Dat moet je zuiver doen. Soms was het met meer mensen wat puzzelen. Maar in de meeste situaties kon het wel. Tijdens de tweede lockdown was het wat meer zoeken naar wat er open was, waar je terechtkon. Bij buurthuizen heb ik veel kunnen regelen. Ze vroegen goed door, hoor, maar zagen dan echt het belang ervan. Een noodzakelijk iets. Dat voelde goed voor iedereen.“

Je merkt dat mensen gewoon heel graag face to face contact willen hebben. 

Een aantal keer heeft ze via beeldbellen een intake gedaan, maar liever doet ze dat niet en van een gezamenlijk online gesprek is het tot dusverre niet gekomen. “Mensen willen het meestal niet. Het gaat vaak om een ingrijpende gebeurtenis in hun leven, dan wil je niet via beeldbellen met iemand in gesprek. En ook jongeren. Je denkt misschien dat die er minder moeite mee zouden hebben, maar ze zijn toch huiverig. Misschien omdat ze bang zijn dat beelden kunnen worden opgenomen.” Vaak kwamen de oplossingen echt samen tot stand. “Ik heb gemerkt dat mensen zo bereid zijn om mee te denken. Ook ketenpartners. Het is samen zoeken, wat zijn de behoeften en ook die van mij als bemiddelaar. En dan zie je dat mensen ook flexibel kunnen zijn en bereid om de ander tegemoet te komen. Je voelt bereidheid en dankbaarheid. Mensen vinden het geweldig dat je zoveel inspanning doet. En dat het nu tóch lukt.”

Er worden natuurlijk geen handen meer geschud. 

Ook bij haar is geen sprake geweest van een gezamenlijk gesprek tussen betrokkenen online. Die hebben face to face plaats. “Wat wel echt anders is, is dat er natuurlijk geen handen meer worden geschud. We bespraken dit altijd afzonderlijk met deelnemers in de voorbereiding: of ze bij binnenkomst de ander wel of niet een hand willen geven. Nu gebeurt dat sowieso niet meer en óók niet meer bij het weggaan. Dat is wel jammer, want het kan een belangrijke bekrachtiging zijn. Wat ik nu soms doe, is dat ik het benoem. Of mensen geven elkaar een elleboog.” Naast haar bemiddelingswerk, geeft Manon ook regelmatig voorlichtingen en trainingen. Die konden online doorgaan, zélfs een training aan gedetineerden in het kader van Puinruimen. “De verbinding was wel wat blikkerig, maar de interactie viel me niet tegen.”